Sayılarla İlgili Şaşırtıcı 7 Bilgi

7 Madde Sayılar

Matematiği sevseniz de sevmeseniz de değişen bir şey yok, sayılar hayatımızın her alanında… Biz de sayıların dünyasına girelim, ilginç bilgileri derleyelim dedik.

1. Sıfır, Romen rakamları ile belirtilemeyen tek sayıdır.

Romen rakamlarında “0” yok! Dahası antik Yunan’da da durum pek farklı değil. Onlar da sıfırı rakam olarak kabul etmemişler. Aristoteles sıfırı sıfıra bölmenin mümkün olmadığını, bu yüzden de sıfırın bir rakam olamayacağını söylemiş mesela. Her ne kadar sıfırın rakam olarak belirlenmesine ihtiyaç duymamışlarsa da Latince “nulla” kelimesi ile sıfır hakkında konuştuklarını biliyoruz…

2. Romen rakamlarının ortaya çıkışı.

Romen rakamlarından bahsetmişken yedi farklı harften (I, V, X, L, C, D, M) oluşan bu rakamların nasıl ortaya çıktığına da değinelim. Her şeyin başı ticaret! Roma İmparatorluğu farklı ürün ve hizmetlerin satışta olduğu bir ticaret merkeziydi. Ve Romalılar bu ürün ve hizmetlerin kayıtlarını tutabilmek için bu kolay rakam sistemini uyguluyorlardı. İmparatorluk çöktü, ama bu rakamlar Avrupa genelinde ta 1600’lere kadar kullanılmaya devam etti.

3. Sıfır, çift sayıdır.

Matematik der ki, ikiyle bölünüp halen tam bir sayı olan sayılara çift sayı denir. İşte sıfır bu kriteri karşılıyor. Çünkü sıfırı ikiye bölünce yine sıfır oluyor. Kafanız karıştı mı? Merak etmeyin, yalnız değilsiniz. Cambridge Üniversitesi tarafından 1990’larda yapılan bir araştırma insanların sıfırın çift sayı olup olmadığına karar vermelerinin iki sayısının çift sayı olup olmadığını söylemelerinden yüzde 10 daha yavaş sürdüğünü ortaya koymuş. Evet, bunu gerçekten araştırmışlar!

4. Dört renk yeter.

Dördüncü maddemiz dörtle ilgili. Bir haritayı renklendirmek için dört farklı renk yeter. Bu teoriyi Francis Guthrie 1853’te ortaya atmış. Ve ilginç olana geliyoruz, bu matematiksel teorem, bilgisayar kullanılarak ispat edilen ilk majör teoremmiş. Teoremi, 1976’da Kenneth Appel ve Wolfgang Haken adlı programcılar ispatlamış.

5. Pi’nin sesi…

3,14… diye giden muhteşem bir asal sayı. Siz bir sayının müziğini dinlediniz mi hiç? Dinlemediyseniz buyurun, Pi’nin kendi kadar muhteşem melodisi! 

6. 6174?

Nedir bu 6174? Hintli matematikçi Kaprekar’ın ortaya koyduğu sabit bir sayı bu. Adı da Kaprekar Sabiti. Nasıl mı? Hemen anlatıyoruz. Siz de bir kalem kâğıt alın, deneyin. 4 haneli bir sayı yazıyoruz. Tek şart aynı rakamı sadece iki kere kullanabilirsiniz. Biz örneğimizde 3673’ü kullanacağız. Bu sayıdaki rakamları önce büyükten küçüğe ve sonra küçükten büyüğe sıralayacağız. 7633. 3367. Küçüğü büyükten çıkaracağız. 4266. Aynı işlemi tekrar uygulayacağız. 6642. 2246. Sonuç: 4396. Sıkılmayın sakın. Yine aynı işlemi yapacağız. 9643. 3469. Sonuç: 6174!!! Bu tekrarlama işlemi en fazla yedi kere sürebiliyor. O yedi döngü içinde mutlaka 6174 ile karşılaşılıyor. İşte Kaprekar neden bilinmez, ama uğraşmış ve bu ilginç bilgiye ulaşmış.

7. En sevilen sayı:

Sokağa çıkıp herhangi birine 1’den 100’e kadar en sevdiği sayıyı sorsanız yüzde 10 kadar yüksek bir oranla alacağınız cevap 7 olacaktır. Alex Bellos adlı matematikçi bu araştırmayı yapmış ve yüzde 9,7 oranında 7 cevabını almış. Peki, ama neden 7? Aritmetik açıdan eşsiz olmasının yanı sıra tüm din ve kültürlerde de 7’nin ayrı bir yeri var, değil mi? Gökkuşağında 7 renk, haftada 7 gün, gamda 7 nota, 7 okyanus, 7 kıta, 7 büyük günah… Kurgularda bile 7’nin gücünden yararlanmışız… Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler, James Bond (007) ve tabii ki Ford Blog’un en sevilen köşesi 7 Madde!