Devam Eden COVID-19 Salgını ve Psikolojik Sağlamlık

13.10.2020Ford Dünyası

Gökçen Gökçe Kayalar Uzman Psikolog

Koronavirüsün Türkiye’de ortaya çıktığı Mart ayından bugüne tam yedi ay geçti. O tarihten bu yana kimimiz hastalığı birebir deneyimledi, kimimiz yakınlarının hastalığına şahit oldu, kimimiz hiç hastalanmadı. Zaman geçtikçe COVID-19 hakkındaki bilgimiz, tecrübelerimiz, kanıta dayalı bilimsel araştırmalarımız arttı. COVID-19 artık ilk güne nazaran bizim için bilmediğimiz bir yabancı değil. Ne ile savaştığımızı ve alacağımız önlemlerin önemini daha iyi biliyoruz. Ruhsal olarak bu süreçte bize nelerin iyi gelip, gelmeyeceğini aşağı yukarı tahmin edebiliyoruz.

Evet, hâlâ uzun soluklu planlar yapamıyoruz. Yıllardır bir düzene oturttuğumuz eğitim ve çalışma koşullarımız değişti. Ancak görüyoruz ki; yapamaz, daha çok küçük dediğimiz çocuğumuz Zoom gibi çevrim içi iletişim araçlarında uzmanlaştı. Bizler ev ortamının tüm şartlarına rağmen evden çalışma şeklini benimser, hatta sever olduk. İhtiyaçların sonu yok, baktık ki riskli alanlara giremiyoruz biz de yeni yollar bulduk. Mahalle bakkallarını fark ettik mesela ve daha az tükettik, gereksizse almadık. Yeşil alanları ve doğayı keşfedebileceğimiz, daha çok sohbet edebileceğimiz zamanlarımız oldu, bunların tadına vardık. Çocuklar anne-babalarına, ebeveynler çocukları ile kaliteli zaman geçirmenin keyfine vardı. Bazen de hayata küsüp kabuğumuza çekildik; ama bir yolunu bulduk, kabullendik, esnedik, uyumlandık...

Şimdi tam da bulunduğumuz bu noktada COVID-19 bize şunları hatırlatmaya devam ediyor;

Uzun soluklu planlara en azından bir süre daha ara ver,
Anı yaşa,
Farkına vardığın en küçük mutluluk sebebi için bile şükret,
Çevrim içi platformlara, elektronik araçlara her zamankinden daha çok mecbursun. O zaman işin, dersin vb. biter bitmez elektronik tüm eşyalardan uzaklaş ve seni sen yapan iletişimde olma haline dön. Belki sevdiklerinle, belki kendinle, doğayla, hatta belki bir canlıyla...
Sürekli COVID-19’u takip etme. Önlemlerini al, güvenilir kaynaklardan gelişmeleri takip et, gerisini akışına bırak, bilgi kirliliğinden uzaklaş.
Sana iyi gelmeyen hiçbir şeyi yapma, mizahın gücüne inan, gülmek için tüm fırsatları değerlendir.
Artık zaman zaman endişeleneceğini, zaman zaman hiçbir şey yokmuş gibi hissedebileceğini kabullen. Unutma, bu hislerin de temeli hayatta kalma motivasyonudur.
Enerjini COVID-19’u kontrol etmek için değil; uyku, yeme-içme düzeni, egzersiz yapma gibi yaşam tarzına yönelik etkinlikleri kontrol etmek için kullan.
Olumlu düşünceler yalnızca dinlenmiş, arınmış bir beyinde üretilebilir. Meditasyonu hafife alma!
Ve son olarak; tüm dünya yaklaşık yüz yıl önce böylesi büyük bir pandemiye şahit oldu. Bu nedenle yaşadığın şeyi hafife alma, gösterdiğin çabayı takdir et ve kendine özşefkat göstermeyi ihmal etme.

Tüm bunların farkındayım; ancak yine de olumsuz düşüncelerin istilası altındayım, uykularım ve/veya iştahım bozuldu, kendimi bir türlü toparlayamıyorum, yardıma ihtiyacım var diyorsan bir ruh sağlığı uzmanından destek almayı ihmal etmemelisin.